آیا هاست با پهنای باند یا ترافیک نامحدود وجود دارد؟ (بخش نخست: پهنای باند چیست؟)

حتماً در هنگام بررسی سرویس‌های هاستینگ برای وب‌سایت‌تان در مشخصات پلن‌های هاست با عبارت پهنای باند ماهانه مواجه شده‌اید و به احتمال زیاد دیده‌اید که برخی از شرکت‌های هاستینگ در پلن‌های هاست خود مدعی ارایه‌ی پهنای باند نامحدود می‌شوند. برای بررسی درستی این ادعاها لازم است ابتدا معنای دقیق هر اصطلاح را بدانیم.

تعریف واقعی پهنای باند

در شبکه‌های کامپیوتری و دانش رایانه کلمه‌های پهنای باند، پهنای باند شبکه، پهنای باند دیتا/ داده، و پهنای باند دیجیتال عبارت‌هایی اند که برای اندازه‌گیری نرخ بیت بر حسب بیت بر ثانیه، کیلوبیت بر ثانیه، مگابیت بر ثانیه، گیگابیت بر ثانیه و مانند این‌ها استفاده می‌شوند. گاهی نیز به ویژه در پهنای باند دانلود و آپلود فایل از عبارت‌های مشابه بر حسب بایت بر ثانیه استفاده می‌شود. یک بایت 8 بیت است!

در مخابرات و پردازش سیگنال منظور از پهنای باند معمولاً پهنای باند آنالوگ است که بر حسب هرتز محاسبه می‌شود، نرخ داده‌ی دیجیتال (یا ظرفیت کانال) برای یک اتصال مخابراتی فیزیکی با این پهنای باند آنالوگ متناسب است.

پهنای باند در هاستینگ وب

در میان شرکت‌های هاستینگ اصطلاح پهنای باند اغلب اشتباهاً به معنی حجم داده‌ی انتقالی به/از وب‌سایت یا سرور در یک دوره‌ی زمانی مشخص (معمولاً یک ماه) گفته می‌شود که عموماً بر حسب گیگابایت بر ثانیه محاسبه می‌شود. عبارت درست برای این معنی «ماکزیموم مقدار انتقال داده در ماه» یا «انتقال داده‌ی ماهانه» است که گاهی به آن «ترافیک ماهانه» هم می‌گویند.

تفاوت پهنای باند با ترافیک یا حجم انتقال ماهانه

بنابراین اگر بنا باشد اصطلاح پهنای باند در یک سرویس هاست به معنای درستش استفاده شود تنها معنی‌یی که می‌توان از آن برداشت کرد حداکثر سرعتی است که انتقال فایل از روی یک سرور (وب‌سایت) یا به یک سرور (وب‌سایت) می‌تواند داشته باشد. این همان ماکزیموم سرعت آپلود و دانلود است. مثلاً وقتی شما یک اتصال اینترنت 1 مگابیت بر ثانیه از شرکت ISP تهیه می‌کنید منظور از پهنای باند تنها می‌تواند همان «1 مگابیت بر ثانیه» باشد که با تبدیل به بایت معادل 128 کیلوبایت بر ثانیه سرعت دانلود خواهد بود. اگر سرویس اینترنت شما چنان که در ایران متداول است حجمی باشد، محدودیت حجم انتقال داده‌ی ماهانه یا ترافیک جداگانه محاسبه می‌شود و تنها ارتباط پهنای باند با حجم انتقال داده‌ این است که هرچه پهنای باند شما بیش‌تر باشد می‌توانید این حجم را سریع‌تر مصرف کنید و سرعت دانلود یا آپلود بالاتری داشته باشید!

در سرویس‌های هاست نیز برای تأمین اتصال وب‌سایت شما با کاربران اینترنت به یک اتصال فیزیکی اینترنتی در محل قرار گرفتن سرور وب‌سایت‌تان نیاز دارید. به عبارت دیگر شرکت هاستینگ برای میزبانی وب‌سایت شما سرورهایی تهیه می‌کند که قابلیت‌هایشان را مانند هر کامپیوتر دیگری ویژگی‌هایی مانند CPU، مقدار حافظه RAM، فضای هارد دیسک، کارت شبکه و… تعیین می‌کند. به علاوه برای در دست‌رس قرار گرفتن فایل‌های وب‌سایت شما در فضای اینترنت این سرورها باید از یک اتصال اینترنت مناسب برخوردار باشند. هرچه اتصال اینترنتی سرور سریع‌تر، پایدارتر، قابل اطمینان‌تر و البته نامحدودتر باشد وب‌سایت شما در فضای وب بهتر و سریع‌تر دیده خواهد شد و البته شرکت هاست می‌تواند پهنای باند و ترافیک بیش‌تری در اختیار شما به عنوان مشتری بگذارد.

ارزیابی میزان پهنای باند و ترافیک مورد نیاز برای سایت

اجازه بدهید در ادامه‌ی مطلب فرض کنیم پهنای باند و ترافیک یا حجم انتقال هم‌معنی‌اند. به هر حال بیش‌تر شرکت‌های هاست این دو تا را به یک معنی استفاده می‌کنند.

مقدار پهنای باندی که در هنگام انتخاب هاست باید به آن توجه کنید به دو عامل بستگی دارد:

1-اندازه /حجم سایت: فرض کنید حجم فایل‌های صفحه‌ی وب خانگی سایت شما 100 کیلوبایت است. هربار که کاربری از این صفجه بازدید می‌کند به میزان 100 کیلوبایت از سایت‌تان دیتا دانلود می‌کند. این داده از سرور هاست سایت ما به کامپیوتر بازدیدکننده منتقل می‌شود. اگر مثلاً 100 نفر از سایت شما بازدید کنند این میزان برابر با 100×100 یا 10 هزار کیلوبایت خواهد بود که تقریباً برابر است با 10 مگابایت پهنای باند یا ترافیک. دقت کنید که این محاسبه فقط برای یک صفحه‌ی 100 کیلوبایتی بود. هر صفحه‌ای که از وب‌سایت‌تان بازدید می‌شود بنا بر حجمش میزانی از پهنای باند شما را مصرف می‌کند.

2-محبوبیت سایت یا میزان بازدید از سایت: اگر سایت شما حجم زیادی ندارد و بازدیدکننده‌ی آن هم زیاد نیست شما واقعاً به پهنای باند خیلی زیادی نیاز ندارید. اما اگر سایت شما که حجم زیادی هم ندارد بازدیدکننده‌ی زیادی دارد و سایت محبوبی است باید به فکر یک پلن هاست باشید که پهنای باند بالایی در اختیارتان می‌گذارد. اگر سایت‌تان حجم زیادی دارد (مثلاً امکان دانلود یا مشاهده‌ی فایل‌های صوتی/تصویری را در سایت‌تان ایجاد کرده‌اید و بازدیدتان هم بالاست شما به پهنای باند واقعاً بالایی نیاز دارید. یک فایل ویدیویی 100 مگابایتی که در روز 100 باز بازدید شود در ماه 10 گیگابایت پهنای باند/ترافیک مصرف می‌کند.